Thuốc là một thanh kiếm hai lưỡi - chúng rất quan trọng trong việc điều trị bệnh tật, nhưng chúng cũng có thể là khởi nguồn gây ra một loạt các vấn đề khác. Ví dụ, một số loại thuốc dưới đây có thể tác động đến sức khỏe của xương. Nếu bạn là người dùng chúng, bạn có thể tự đặt mình vào nguy cơ bị loãng xương hoặc gãy xương cột sống. Bài viết sau sẽ đề cập tới các loại thuốc có khả năng gây hại cho phần cột sống bị thoái hóa, từ đó giúp bạn có thể tự bảo vệ mình.
Các thuốc hại xương khiến người thoái hóa cột sống lo sợ
Thuốc kháng viêm non-steroid đường uống
Corticoid đối kháng với vitamin D, ức chế ruột hấp thu canxi, giảm tái hấp thu canxi và phospho ở ống thận, làm hạ canxi huyết. Khi canxi huyết hạ thì theo phản xạ tự nhiên, tuyến cận giáp tiết ra hormone parathyroid biến canxi dạng không tan trong xương thành dạng tan phóng thích vào máu (sẽ làm tăng quá trình hủy xương). Mặt khác, corticoid ức chế tạo thành phức protein-collagen, gây trở ngại cho việc lắng đọng canxi vào khung xương, từ đó giảm quá trình tạo xương.
Cách phòng chống: Không dùng corticoid uống hay tiêm lâu dài trong điều trị hen, chữa viêm mũi mạn tính hay dùng corticoitd hít để kiểm soát các bệnh này. Nếu có bệnh tự miễn, cần dùng corticoid uống hay tiêm trong thời gian dài thì phải chủ động bổ sung trước canxi và vitamin D dạng hoạt tính (25-hyroxyviotamin D).
Các thuốc gây hại cho xương chớ bỏ qua khi bị thoái hóa cột sống
Các thuốc chống động kinh
Các thuốc chống động kinh làm tăng enzym hydroxylase, oxylase ở gan, khiến cho vitamin D không chuyển thành dạng hoạt tính để thực hiện chức năng hấp thu chuyển hóa canxi, gây hạ canxi huyết. Khi canxi huyết hạ thì sẽ xảy ra quá trình tiêu hủy xương (như nói trên). Riêng phenobarbital còn ức chế quá trình lắng đọng canxi vào khung xương gây trở ngại cho việc tạo xương.
Cách phòng chống: Người bệnh không thể không dùng thuốc chống động kinh (vì lý do bệnh sẽ tiến triển sang nặng, gây tổn thương não nhiều) do đó nên chủ động bổ sung canxi và vitamin D dạng hoạt tính, đồng thời định kỳ kiểm tra mức canxi và phospho cũng như nồng độ enzym phophatase trong máu khi dùng thuốc.
Các thuốc chống trầm cảm
Cơ chế gây tổn hại xương của nhóm thuốc chống trầm cảm, ức chế thu hồi chọn lọc serotonin (SSRI) chưa rõ. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu lâm sàng đã xác nhận điều này. Qua đó, khi theo dõi nhóm người dùng SSRI người ta thấy mật độ xương giảm cao (0,82%) gấp đôi mức giảm của nhóm dùng thuốc trầm cảm 3 vòng (chỉ có 0,47%).
Cách phòng chống: Nếu cần phải dùng thuốc chống trầm cảm thì chọn nhóm có tác dụng tương đương mà chưa chọn ngay nhóm SSRI. Khi thực sự cần phải dùng đến nhóm SSRI (trường hợp trầm cảm ám ảnh bức bách) thì cần theo dõi cẩn thận, lúc bệnh ổn định có thể tạm ngừng thuốc (do thầy thuốc chỉ định).
Một số thuốc chống đông máu
Heparin ức chế enzym, giảm hàm lượng collagen trong xương; giảm lượng vitamin D trong máu gây trở ngại cho việc hấp thu canxi dẫn tới hạ canxi huyết (tăng quá trình hủy xương); đồng thời cạnh tranh với chất nền xương phosphat, kết hợp với canxi thành phức hợp canxi-heparin gây trở ngại cho việc lắng đọng canxi vào khung xương (gây suy giảm sự tạo xương). Các thuốc chống đông nhóm coumarin (đặc biệt warfarin) đi qua hàng rào nhau thai gây loạn dưỡng sụn xương, hại cho sự phát triển xương của thai. Các nghiên cứu cũng cho thấy, người dùng heparin liều mỗi ngày 15.000IU trong 6 tháng có tỷ lệ gãy xương cao (6/10); người có thai dùng heparin dự phòng huyết khối sau 15 tuần bị giảm chất vỏ xương ở ngón chân, ngón tay; người cho con bú dùng heparin thì có thể bị loãng xương chỉ sau 2-4 tuần dùng thuốc.
Cách phòng chống: Khi có thể được thì thay heparin bằng thuốc khác. Chẳng hạn, nếu cần ngừa huyết khối sau tai biến mạch máu não do xơ vữa mạch có thể dùng aspirin. Khi có thai, nếu cần dùng thuốc ngừa huyết khối cũng có thể dùng thuốc chống đông máu khác (tác dụng tương đương mà không gây hại thai). Nếu bắt buộc phải dùng heparin, warfarin cần theo dõi cẩn thận, nếu thấy có bất lợi về xương thì ngừng dùng các thuốc này.
Tránh xa các thuốc gây hại cho xương
Một số thuốc kháng sinh
Tetracyclin gây ảnh hưởng xấu tới việc hình thành mầm răng, men răng; gây dị tật xương ngón chân, ngón tay. Phụ nữ mang thai ở giai đoạn 3 tháng cuối, trẻ em dưới 5 tuổi không nên dùng tetracyclin.
Đã có nghiên cứu trên động vật cho thấy các fluoroquinolon gây thoái hóa sụn khớp ở khớp. Điều này chưa được chứng thực ở người nhưng các tài liệu đều khuyến cáo không dùng fluoroquinolon cho người dưới 18 tuổi, người có thai, cho con bú. Các tài liệu hướng dẫn chuyên môn hiện nay của WHO vẫn cho phép dùng fluoquinolon cho trẻ em như dùng cyprofloxacin dùng trong tiêu chảy do lỵ Shigella. Dùng theo phác đồ với liều thấp nhất có hiệu lực trong thời gian ngắn sẽ không thấy tác hại trên xương.
Các dạng tiền vitamin A (retinol, isotretionin)
Acid retinoic (chất chuyển hóa có hoạt tính của vitamin A) kích thích sự hoạt động của các tế bào hủy xương, tăng sự tiêu xương và hình thành xương màng. Tăng hủy xương dẫn đến giảm mật độ xương, làm cho xương thiếu độ chắc, kém dẻo dai, sức chịu lực kém, giòn, dễ gãy. Sự hình thành xương màng gây phì đại xương thường xảy ra ở xương đốt bàn tay, đốt bàn chân, các xương ống khác như xương trụ, xương chày, xương mác. Cần tránh dùng quá liều và kéo dài các thuốc có hàm lượng cao vitamin A cho trẻ. Trong điều trị mụn, dùng isotretionin uống trong thời gian ngắn chỉ sau khi dùng các thuốc dạng bôi không có kết quả.
Thuốc lợi tiểu furosemid
Trong nhóm thuốc lợi tiểu chữa tăng huyết áp thì furosemid làm tăng bài tiết ion canxi dẫn tới tổn hại xương. Người tăng huyết áp nhất là đối tượng cao tuổi nên dùng lợi tiểu thiazid sẽ có lợi hơn và không gây tác dụng phụ này.
Sản phẩm thảo dược giúp bạn cải thiện thoái hóa cột sống
Biết được những tác dụng phụ gây hại xương của các thuốc trên giúp bạn cẩn trọng và không lạm dụng thuốc điều trị bệnh bừa bãi. Cẩn trọng khi dùng thuốc là chưa đủ nếu muốn cột sống không bị thoái hóa. Tốt nhất bạn nên bổ sung thêm thực phẩm chức năng có nguồn gốc thảo dược, bởi tính an toàn, độc đáo, tác dụng ổn định lâu dài. Một sản phẩm được nhiều chuyên gia khuyên dùng cho người bệnh đau lưng, thoái hóa cột sống là thực phẩm bảo vệ sức khỏe Cốt Thoái Vương. Sản phẩm là sự kết hợp của thành phần chính dầu vẹm xanh với các dược liệu quý như thiên niên kiện, nhũ hương,… và hỗn hợp các vitamin, glysin. Đây là công thức toàn diện giúp giảm đau nhanh chóng, không chỉ có tác dụng chống viêm mà còn làm chậm quá trình lão hóa, tăng cường lưu thông máu đến nuôi dưỡng các đốt sống, đĩa đệm, từ đó hỗ trợ phòng ngừa và điều trị thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm hiệu quả.
Cốt Thoái Vương được rất nhiều chuyên gia đánh giá cao:
Video sau đây sẽ là những tư vấn cực hữu ích của PGS.TS Dương Trọng Hiếu về tác dụng của các thành phần trong Cốt Thoái Vương đối với các bệnh xương khớp:
GS.TS Nguyễn Văn Thông phân tích: Cốt Thoái Vương giúp hỗ trợ điều trị bệnh lý cột sống, đĩa đệm:
Cùng theo dõi phản hồi tích cực của nhiều người sau khi sử dụng sản phẩm:
Trên đây là các thuốc tây bạn cẩn phải thật cẩn trọng khi dùng để tránh làm hại xương khớp của mình. Nếu quý độc giả còn có những thắc mắc liên quan tới các bệnh lý cột sống, đĩa đệm hay muốn đặt mua Cốt Thoái Vương, vui lòng liên hệ ngay tới tổng đài 1800.6104 (miễn phí cước cuộc gọi), kết bạn Zalo/Viber: 0902.207112 để được chuyên gia tư vấn.
Khánh Vũ
